Değerli kardeslerim web içerikleri ile uğrasanlar için daha önce hazırlamış olduğumuz ve sizlerinde istifade etmenizi istediğim standartları sizlerle paylasmak istiyorum. buna göre iki ana baslıkta toplayacağımız standartlara göz atmanızı isterim.

Yapısal Standartlar

İnternet sitelerinin hedef kitle tarafından etkin ve etkili bir biçimde kullanılabilmesi için sitenin görsel ara yüz ve tasarımlarının kullanılabilirlik ilkelerini sağlaması gerekmektedir. İnternet siteleri etkili bir ilk izlenimi oluşturacak şekilde tasarlanmalı, sayfa yapısının internet sitesi genelinde tutarlı olmasına dikkat edilmelidir.

Web sitesi ilgili birimden beklenen temel özellikleri kullanıcılara sunmalıdır. Örneğin, bir web sitesi genel olarak kurumsal yapısını ve hizmetlerini kolay ulaşılabilir şekilde sunmalıdır.

Bu amaçlar doğrultusunda kurumsal web sitelerimiz arasındaki tasarımsal farklılıkların giderilmesi ayrıca teşkilatımıza bağlı web sitelerinin kendi aralarındaki şekilsel birlikteliğin korunması önem arz etmektedir.

1. Alt birimlere ait internet sitelerinin tasarımı, Kurumunuz internet sitesi ile tutarlı olmalıdır.

Kurumunuza ait alt birimlerin internet siteleri tasarlanırken, site görünümünün ve içerik organizasyonunun, kurumunuza internet sitesi ile tutarlı olması gerekmektedir. Bunun için ara yüz görünümünün ve menü yapısının Kurumunuz kurumsal web sitesi ile uyumlu olmalıdır.

• Kurumunuz teşkilatına bağlı web sitelerinin tasarımı kendi aralarında tutarlı olmalıdır.

Teşkilat internet sitelerinin kendi aralarındaki tutarlılığının sağlanmasına yönelik, tasarımcıların kullanabileceği ortak tasarım şablonu olmalıdır. Böylelikle, internet siteleri geliştirilirken ortak kurum kültürünün ve standartlarının oluşturulması sağlanacaktır.

• Web sitelerimizde yapılacak aynı türdeki işlemler aynı şekilde gerçekleştirilmelidir.

İnternet sitesinin tutarlılığı açısından aynı türdeki işlemlerin benzer şekilde yapılması gerekmektedir. Kullanıcıların bilgilere ulaşma yöntemi, veri giriş alanlarında bulunan benzer türdeki verileri aynı formatta girmeleri ve site içerisinde kullanılan menülerin her sayfada benzer görsellikte kullanıcıya sunulması gibi özellikler hem internet sitesinde yapılacak işlemlerin standartlaşmasını hem de sitenin kendi içerisinde tutarlı olmasını sağlayacaktır.

• İnternet sitesi tasarlanırken, kullanıcı bilgisayarlarının farklı teknik özelliklere sahip olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

İnternet siteleri tasarlanırken farklı kullanıcı profillerinin göz önünde bulundurulması aynı zamanda farklı bilgisayarların ve donanımların da göz önünde bulundurulması anlamına gelmektedir. Bu nedenle düşük donanımlı cihazlarda görünümü bozabilecek ve performansı etkileyebilecek tasarımlardan kaçınılmalıdır.

• Yapısal standartlar, içerik standartları ile uyumlu olmalıdır.

Yapısal (tasarıma yönelik) standartları etkileyebilecek tarzda içerik girişlerinden uzak durulmalıdır. İçerik metninin yazı rengi, boyutu ve font özellikleri gerekli değilse değiştirilmemeli. Artık kullanımı eski tasarım alışkanlıklarına ait içerik girişlerinden uzak durulmalıdır (Örneğin tüm personelin fotoğraflarının konulması gibi).

İçerik Standartları

1. İnternet sitelerinde sunulan içerik anlaşılır, dili sade ve dilbilgisi kurallarına uygun olmalıdır.

 İnternet sitelerindeki içeriklerin sitenin amacı ile tutarlı olması ve kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılaması gerekmektedir. Kurumun misyonu ve vizyonu ile kurumun sunduğu hizmetler göz önünde bulundurulmalı, kullanıcıların beklentilerini karşılayacak bağlantı ve içeriklere yer verilmelidir. İçeriğin daha anlaşılır hale getirilmesi için kullanıcıları aşırı ve gereksiz bilgiye boğmak yerine, içeriğin kimler için olduğu, içerikte ne olduğu, bilgilerin ne zaman oluşturulduğu, içerik ile ilgili varsa bir yer bilgisinin belirtilmesi ve neden böyle bir içeriğin hazırlandığına dair soruların cevaplanabilir olmasına dikkat edilmelidir.

• İnternet sayfalarında yer alan içerikler güncel tutulmalıdır.

 İnternet sayfalarında yer alan içeriklerin güncelliğinin ve geçerliliğinin kontrol edilmesi gerekmektedir. Zamana bağlı olarak değişiklik gösterebilecek bilgiler, duyurular ya da haberler uygun aralıklarla güncellenmeli, geçerliliğini kaybeden içerikler kaldırılmalıdır.

• Sayfa içinde verilen başlıkların açık, kendine özgü ve tanımlayıcı olmasına dikkat edilmelidir.

Sayfa içi başlıklar, kullanıcıları sayfa yapısı ve organizasyonu hakkında bilgilendirecek ve onları doğru yönlendirecek ipuçları içermelidir. Sayfa başlıkları bütün sayfalarda tutarlı (Örneğin Renk, yazı tipi, yerleşim vb.) olacak şekilde tasarlanmalıdır. Bunun yanında, başlıklar sayfa içeriğini sınıflandırmalı, kullanıcıların aradığı içeriğe ulaşmasını kolaylaştırmalıdır. Açıklayıcı ve anlaşılır başlıklar içeren internet sayfaları, kullanıcıların kendisi için gerekli olmayan bilgileri okuyarak zaman kaybetmesini de engelleyecektir (Örneğin Tüm duyurulara başlık olarak “duyuru” yazılmaması duyurunun içeriği ile ilgili baslık konulması kullanıcıya vakit kazandıracaktır).

• Site içinde kullanılan resim öğelerinin dosya formatları amaca uygun olacak şekilde seçilmeli, gereksiz resim kullanımından kaçınılmalıdır.

İnternet sitelerinde resim öğelerine yer verirken içeriğin anlaşılmasını kolaylaştıracak şekilde ve gerekli sayıda kullanılmasına dikkat edilmelidir. Fazla sayıda resim kullanmanın sayfanın yüklenme hızını düşürdüğü unutulmamalıdır. Kurumunuzça belirlenmiş boyutları aşan ve belirlenen dosya tipleri dışındaki yazılı ve görsel materyaller siteye konulmamalıdır.

• Video, animasyon, ses dosyası vb. çoklu ortam elemanlarının gereksiz kullanımından kaçınılmalıdır. Bu tür elemanlar sadece site içeriğinin anlaşılmasına ya da desteklenmesine yardımcı olacak durumlarda kullanılmalıdır.

Çoklu ortam elemanları kullanıcıların dikkatini çekmek ve verilmek istenen içeriği daha etkili bir biçimde kullanıcılara iletmek için kullanılabilir. Bu öğelerin gerekli yerlerde ve uygun bir şekilde kullanımı site içeriğini daha anlaşılır hale getirebilmektedir. İnternet sitelerinde yer verilen çoklu ortam elemanlarının kullanıcılar tarafından durdurulabilmesi, devam ettirilebilmesi ya da yeniden başlatılabilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, çoklu ortam elemanlarının gereksiz ve fazla sayıda kullanımı, kullanıcıları rahatsız edebilir.

• İnternet sitelerinde arka plan resmi kullanımından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Arka plan resmi kullanımının gerekli olduğu durumlarda ise sade ve desensiz resimler tercih edilmelidir.

Arka plan resimlerinin kullanımı dosya boyutunu arttırdığı, sayfa yüklenme hızını düşürdüğü ve sayfa içeriğinin okunmasını engellediği için tercih edilmeyen bir yöntemdir. Arka plan resmi kullanımının gerekli olduğu durumlarda ise küçük, sade ve düşük çözünürlükte resimler tercih edilmelidir.

• İnternet sitelerinde yayımlanan tüm içeriklerde hukuki hak ve sorumluluklara riayet edilmelidir.

 Kurum web sayfalarının yönetimi ile ilgili tüm gizli veriler (kullanıcı adı, şifre vb.) dikkatlice korunmalıdır. Özel hayatın gizliliği ilkesi gereği kişisel verilerin korunmasına dikkat edilmeli, kurum personeli veya diğer şahıslar hakkında kişisel bilgiler (fotoğraf, iletişim adres ve bilgileri vb.) kurum personelinin muvafakati olmadan yayımlanmamalı ve sadece kuruma ait resmi telefon ve adres bilgilerine yer verilmelidir.

• Kurumunuz ve diğer devlet kurum ve kuruluşları dışında başka sitelerden içerik alınmamalıdır.

 Kurumunuz hariç hiçbir siteden otomatik veri (haber, namaz vakitleri, sayaç, resim, … vb.) alınmamalıdır. Site kuruluş amacına uygun olmayan içeriklere yer verilmemeli ve reklam alınmamalıdır.

• Yetkili kişilerce kontrolü yapılmamış ve onayı alınmamış veriler siteye konulmamalıdır.

Kaynağı sağlam olmayan ve onaylanmamış içerikler siteye konulmamalıdır. Başka bir birimin sorumluluğunda olan kaynaklar için ilgili birime danışılmadan paylaşım yapılmamalıdır (Örneğin sitede yayımlanması düşünülen bir kitap için öncelikle Dini Yayınlar Genel Müdürlüğünden onay alınmalıdır). Web editörü başka bir birime ait içeriği kendi sitesine eklemek istediğinde, ilgili birimin sitesindeki içeriğe link vermelidir; eklenmek istenen içerik ilgili birimin web sitesinde yoksa içeriğin eklenmesi talep edilmelidir.

1. İçerikler, verilmesi istenen mesaja yönelik, anlaşılır ve özgün olmalıdır.

Kullanılacak terim ve tabirler dikkatlice seçilmeli, ilkokul seviyesinden daha ileri bir düzeyde okuma yetisi gerektiriyorsa, ilkokul seviyesinde okuma yetisine sahip olanlara hitap eden bir sürüm ya da açıklama yapılmalıdır (Örneğin metnin altında açıklama konulabileceği gibi kullanılan terim ve tabirlerle ilgili küçük bir sözlük eklenebilir).

1. Web sitesine eklenecek tüm içerikler ve ilişikli resim, video ve dosyalara ilişkin tanımlayıcı bilgiler (metadata) eksiksiz girilmelidir.

Başlıklar çok uzun olmamalı ve en fazla 80 karakterde sınırlandırılmalıdır. Başlık metninde kullanılan kelimelerin sadece baş harfleri büyük olmalıdır.

İçerik giriş ekranlarında yer alan ilgili alanlara,  içerikle ilgili anahtar kelimeler (etiketler) oluşturulmalı; Etiketler ilgili metindeki kelime sayısının en fazla %5 i kadar olmalıdır. Oluşturulacak etiketler kim, nerede ve ne sorularına cevap vermeli, içerikle anlam bütünlüğü sağlamalı ve içeriği yansıtmayacak gereksiz kelimelere yer verilememeli.

İlgili metin veya dosyaya ilişkin en fazla 160 karakterden oluşan, içeriği özetleyen; basitçe kim, nerede, ne zaman, ne ve nasıl sorularına cevap verebilecek bir metin girilmesi gerekmektedir.